Coelacanth: İlk olarak 400 Milyon Yıl Önce Evrimleşen Balık

Coelacanth
Gettyimages- Coelacanth: İlk olarak 400 Milyon Yıl Önce Evrimleşen Balık

Coelacanth Bilimsel Sınıflandırması

Alem: Hayvanlar
Şube: Kordalılar
Sınıf: Sarkopterygii
Takım: Coelacanthiformes
Aile: Latimeriidae
Cins: Latimeria
Bilimsel ad: Coelacanthiformes

Coelacanth ilk olarak yaklaşık 400 milyon yıl önce evrimleşti.

Coelacanth, "yaşayan fosil"in en iyi bilinen örneklerinden biridir: Yaklaşık 400 milyon yıl öncesine dayanan eski bir balık soyunun yaşayan kalıntısıdır. Açıkça belirtmek gerekirse, yaşayan fosil terimi, modern Coelacanth balığının tamamen değişmediği anlamına gelmez. Renk ve davranış gibi özellikler bazı değişikliklere uğramıştır. Bu sadece, bu balığın, diğer türlerde artık var olmayan veya zamanla çok nadir hale gelen eski soyundan gelen temel özellikleri koruduğu anlamına gelir. Bu türün yaklaşık 65 milyon yıl önce dinozorlarla aynı zamanda neslinin tükendiği düşünülüyordu. Ancak bu balığın 1938'de Güney Afrikalı bir müze küratörü tarafından keşfi bilim camiasında sansasyon yarattı.



Coelacanth balığı yaklaşık 700 metre derinliğe kadar yaşayabilir.

Coelacanth balığı, toplam kafatası boşluğunun sadece %1,5'ini oluşturan gerçekten küçük bir beyne sahiptir. Kafatasının geri kalanı yağla doludur.

Coelacanth düzeninin tamamının (hem yaşayan türler hem de soyu tükenmiş olanlar dahil) bilimsel adı Coelacanthiformes'dir. Coelacanth adı, içi boş bir omurga anlamına gelen Yunanca bir kelimeden türemiş gibi görünmektedir (bu, fizyolojisinin çok uygun bir tanımıdır). Latimeria, şu anda yaşayan tüm coelacanth türlerinin cinsinin adıdır. Bu isim, taksonomistler tarafından 1938'de balığın keşfiyle tanınan Marjorie Courtenay-Latimer'in onuruna verildi.

Coelacanth bir zamanlar yaklaşık 90 bilinen türü içeriyordu. Şimdi sadece iki yaşayan Coelacanth türü kaldı:

  • Batı Hint Okyanusu Coelacanth – Latimeria chalumnae, uygun bilimsel biçimde belirtildiği gibi, insanlar tarafından bulunan ilk Coelacanth türüydü. Beyaz benekli mavi skala (aslında ölümden sonra kahverengiye dönüşen) ile karakterizedir. Bu tür ilk olarak Afrika anakarası ile Madagaskar arasındaki Komor Adaları çevresinde keşfedildi, ancak son yıllarda Kenya ve Güney Afrika arasındaki tüm Doğu Afrika kıyılarında başka gruplar da bulundu.
  • Endonezya Coelacanth - İkinci bir tür olan Latimeria menadoensis'in keşfi, 1997'de Endonezya kıyılarında yapıldı. Beyaz benekli kahverengimsi gri bir renge sahiptir, ancak diğer türlere oldukça benzer. Genetik kanıtlar, 10 milyon yıldan daha uzun bir süre önce Batı Hintli meslektaşından ayrılmış olabileceğini gösteriyor.
Coelacanth, lob yüzgeçli bir balık örneğidir. Bu balık sınıfının belirleyici özelliği, uzuv benzeri loblu yüzgeçlerin varlığıdır. Vücuttan çıkıntı yapan bu yüzgeçler, tıpkı bir atın tırıs atışı gibi, değişen bir düzende hareket eden birçok kemik ve kas içerir . Bu, diğer birçok balık türü tarafından kullanılan dalga benzeri hareketten oldukça farklıdır. Bu balığın, istikrarlı bir habitat, ciddi yırtıcıların olmaması veya normalde büyük evrimsel değişime neden olacak diğer faktörler nedeniyle atalarının kökenlerinden çok az değiştiği öne sürülmüştür.

Coelacanth'ın birkaç olağandışı özelliği daha var. Kafatasının, büyük avları tüketmek için geniş açılabilen menteşeli bir eklemi vardır. Burun, çevresindeki elektriksel öğeleri algılamak için bir duyu sisteminin parçası olarak bir "rostral organ" içerir. Ve sert plakalarla çevrili körelmiş yağ dolu bir akciğerin, Coelacanth'a yüzdürme sağlayarak yüzme kesesine benzer bir rol oynadığına inanılıyor.

Modern Coelacanth, 2 metre uzunluğa ulaşabilen bir balıktır. Ancak bu, 6,5 metre büyüklüğe ulaşan bazı daha büyük soyu tükenmiş Coelacanth türleriyle karşılaştırıldığında gerçekten küçük bir rakamdır.

Bu balık çok nadir bulunduğundan, başka nerede yaşayabileceğini kesin olarak söylemek zor. Bilinen tek tür, Doğu Afrika ve Güneydoğu Asya kıyılarında sporadik bir dağılıma sahip görünmektedir. Coelacanth, gündüzün çoğunu su altı mağaralarında saklanarak geçirir ve geceleri beslenmek için dışarı çıkar.

Coelacanth ne yiyor?

Coelacanth'ın, görkemli alfonsino, brotula barbata, kardinal balık ve bronz kırbaç kuyruğu da dahil olmak üzere birçok küçük balık türüne bayıldığı bilinmektedir. Ayrıca ahtapot, kalamar ve mürekkep balığı gibi kafadanbacaklılarla da beslenir 

Coelacanth'ı ne yiyor?

Hiçbir yırtıcının doğrudan Coelacanth tükettiği gözlemlenmedi, ancak köpekbalıklarının bazen onunla beslenebileceği öne sürüldü.

Coelacanth'ların vahşi doğada en az 20 yıl yaşadığı görülüyor, ancak yaşam sürelerinin 100 yılı aşabileceği öne sürüldü.

Coelacanth, insan mutfağında veya eğlence amaçlı balıkçılıkta hiçbir rolü olmayan, nadir bulunan ve korunan bir balıktır, ancak bazen insanlar tarafından suya bırakılan ağlar veya kıyıya yakın yapılan su balıkçılığı sonucu yanlışlıkla yakalanır.

Nüfus sayıları bilinmiyor, ancak yüzlerce olduğu tahmin ediliyor. Bununla birlikte kritik tehlike altındalar.

Coelacanth ilk ne zaman ortaya çıktı?

En eski Coelacanth fosili yaklaşık 360 milyon yıl öncesine dayanmaktadır, ancak genetik kanıtlar, Coelacanth'ın muhtemelen ilk olarak yaklaşık 390 veya 400 milyon yıl önce, sonunda karada yaşayan tetrapodlar (tümü dört ayaklı) üretecek olan soydan ayrıldığında ortaya çıktığını göstermektedir.



Kaynak:
https://a-z-animals.com/animals/coelacanth/



Yorumlar