Az Bilinen Afrikanın Kadın Savaşçıları


               1. Zazzau Kraliçesi Amina

Amina, bugünün Nijerya eyaleti Zaria'da 1533'de doğdu. Ailesi at, kola, tuz, deri eşya ve metal gibi ürünlerin ticaretini yaptığından oldukça varlıklıydı.

Babası 1566'da öldüğünde, tacı Amina'nın küçük kardeşi Karama taktı. Amina o sıralar askeri yeteneklerini süvari savaşçıları ile çalışarak geliştiriyordu. Birçok askeri başarının ardından da süvarilerin saygısını kazanmış ve lideri olmuştu.

Erkek kardeşi 10 yıllık bir hükümdarlığın ardından öldüğünde Amina artık şiddetli bir savaşçı, saygı duyulan ve sevilen biriydi. Bu, tacı giymesini kolaylaştırdı.

Sömürge öncesi Nijerya, erkeklerin kendisini tehdit altında hissetmediği dönemlerdi. Bir hükümdar ya da komutan seçilebilmek için cinsiyet değil, yaş, akrabalık, yetenek gibi nedenlerle orada olmayı hak edip etmediklerine bakılırdı.Hatta kadınlar, görevlerini yerine getirmeyen erkekleri bile görevden alabilirdi.

Amina hükümdarlığı boyunca hep savaştı. Yaklaşık 20.000 kişilik ordusuyla sınırlarını hızla genişletirken, gücünü ve zenginliğini o zamana kadar hiç görülmemiş şekilde arttırdı. İlhak ettiği toprakları haraca bağlıyor, kölelerini alıyor ve yeni ürünlerin ticaretini yapıyordu. Ayrıca halkı metal işçiliğinde çok yetenekliydi. Metal zırh ticaretinde ün salmışlardı.

Kuzey Afrika'nın üç büyük ticaret koridorunun kesişme noktasında bulunuyordu. Sahara'yı güney orman topraklarının ve Batı Sudan'ın uzak pazarların bağladı.

Amina askeri kamplara yaptırdığı duvarlarla bilinir. Zamanla bu duvarların arkasında köyler oluştu. Duvarlar kontrol edilemeyen yayılmayı, psikolojik ve fiziksel güvenliği, sağlıyor, yıkım ve hırsızlığı önlüyor, giriş ve çıkışların kontrolünü sağlıyordu.

Efsaneye göre Amina, evlenmeyi ve çocuk sahibi olmayı reddettiğinden, mağlup ettiği düşmanlarının lejyonlarıyla bir gece geçiriyor ardından da dedikodu olmasın diye Onu öldürüyordu.



                2. Kraliçe Nzinga Mbande

1617'de Luanda(Bugünkü Angol'nın başkenti)'nın valisi Ndongo, krallığına karşı saldırgan bir kampanya başlattı. Askerleri başkenti işgal etti ve Kral Ngola Mbandi(Nzinga'nın erkek kardeşi) bölgeden kaçmaya zorlandı. Binlerce Ndongo halkı esir alındı.

1621'de kral, Nzinga Mbandi'yi  Portekizlilerle barış antlaşması müzakeresi yapması için gönderdi. Nzinga başarılıydı ancak, Portekiz anlaşmanın şartlarını yerine getirmedi. Kral Ngola Mbandi tahtı kız kardeşi Nzinga'ya bırakarak intihar etti. Kardeşi Nzinga'nın onu zehirlediğini söyleyenler de oldu.


Mbundu halkının Ndongo ve Matamba Krallıkları'nın hükümdarı haline gelen Nzinga, Portekiz ile müzakerelere yeniden başladı. Hükümdarlığının askeri gücünü güçlendirmek için,kaçaklarla, kadınlarla ve Portekiz eğitimli Afrikalı askerlerle anlaşmalar yaptı. Halk arasında Portekizliler tarafından kışkırtılan isyanı bastırdı. Hollandalılarla ittifak yaptı.


17. yüzyıl Afrika hükümdarı Nzinga, Portekizlilerin bölgeyi sömürgeleştirme çabalarına karşı, korkusuzca ve zekice savaştı. Şehrini bir ticaret gücüne dönüştürdü ve Orta Afrika'nın içlerine açılan kilit nokta olarak geliştirmeye devam etti.

Portekizlilerin Kraliçe Nzinga'yı öldürmek veya ele geçirmek için tüm girişimleri başarısız oldu. Kraliçe seksen iki yaşında arkasında barış ve güç bırakarak öldü.