Koronavirüs Hakkında Merak Edilenler

fotoğraf kredisi: BBC

Koronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesidir. İnsanlarda, birkaç koronavirüsün soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha ciddi hastalıklara kadar solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir.

COVID- 19 nedir ?

COVID-19, en son keşfedilen koronavirüsün neden olduğu bulaşıcı hastalıktır. Çin'in Hubei Eyaleti, Vuhan Şehrinde, 31 Aralık 2019'da etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakaları bildirilmiştir. Vuhan'ın güneyindeki Vuhan Güney Çin Deniz Ürünleri Şehir Pazarı (farklı hayvan türleri satan bir toptan balık ve canlı hayvan pazarı) çalışanlarında kümelenme olduğu belirtilmiştir. İlk importe vaka 13 Ocak 2020’de Tayland’dan bildirilen, 61 yaşındaki Çinli bir kadındır. Mart 2020 başı itibariyle Çin’de salgının hızı yavaşlarken, İran, Kore Cumhuriyeti (Güney Kore) ve İtalya’da COVID-19 vakaları ve buna bağlı ölümler hızla artmaktadır.

Koronavirüsün kuluçka süresi ne kadardır ?

Koronavirüs üzerinde çalışmalarını sürdüren ve bu yeni virüsün özelliklerini saptamaya çalışan bilim insanları, virüs bulaşan bir kişinin hastalık belirtilerini ortalama beş gün sonra gösterdiğini söylüyorlar.

Koronavirüsün belirtileri nelerdir ?

COVID-19'un en yaygın semptomları ateş, yorgunluk ve kuru öksürüktür. Bazı hastalarda ağrı, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı veya ishal olabilir. Bu semptomlar genellikle hafiftir ve yavaş yavaş başlar. Bazı insanlar enfekte olur, ancak herhangi bir semptom geliştirmezler ve kendilerini iyi hissetmezler. Çoğu insan (yaklaşık% 80) özel tedaviye ihtiyaç duymadan hastalıktan iyileşir.

Kimler risk altındadır?

Bir sağlık sorununuz olması, virüsü kapma konusunda diğer kişilerden önde olduğunuz anlamına gelmiyor.

Ancak vakalardan elde edilen veriler, yaşlı kişilerin, zayıf bağışıklık sistemi olanların ve astım, diyabet ve kalp gibi kronik hastalıkları olan kişilerin, risk grubunda olduğuna işaret ediyor. Bu durumdaki kişilerde enfeksiyon, çok daha ağır belirtiler gösterebiliyor.

Koronavirüs nasıl bulaşır?

Hastalık esas olarak damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Ayrıca hasta bireylerin öksürme, hapşırma yoluyla ortaya saçtıkları damlacıklara diğer kişilerin elleri ile temas etmesi ve sonrasında ellerini ağız, burun veya gözüyle temas etmesi sonucu bulaşmaktadır.

Virüs yüzeylerde ne kadar süre hayatta kalır ?

COVID-19'a neden olan virüsün yüzeylerde ne kadar süre hayatta kaldığı kesin değildir. Çalışmalar, yüzey tipi, ortam sıcaklığı ve nemi gibi farklı koşullara göre değişebilmekle beraber koronavirüslerin yüzeylerde birkaç saat veya birkaç güne kadar varlığını sürdürebileceğini göstermektedir.

Yeni bir analiz, virüsün havada 3 saate kadar, bakır üzerinde 4 saate kadar, kartonda 24 saate kadar ve plastik ve paslanmaz çelik üzerinde 72 saate kadar yaşayabildiğini buldu. Bu çalışma 17 Mart'ta New England Tıp Dergisi'nde yayınlandı.

Virüsten korunmak için ne yapmalıyım ?

Eller su ve sabunla en az 20 saniye boyunca yıkanmalı. Sabunun olmadığı durumlarda hijyenik jel kullanılmalıdır. Öksürür hapşırırken mendil kullanılmalı yoksa kıyafetimizin kol kısmıyla ağız kapatılmalı.

El dezenfektanları gerçekten işe yarıyor mu?

Ellerinizi sabun ve su ile yıkamak en iyisidir, ancak el dezenfektanları da virüsün ölmesinde etkili olacaktır. Koronavirüsler zarflı virüslerdir, yani tek bir viral partikül enfekte bir hücreden ayrıldığında, hücrenin zarının bir parçasını onunla birlikte alır. Bu zar virüs çevresinde koruyucu bir kaplama oluşturur. Ancak el dezenfektanındaki alkol bu zarfı bozar ve virüsü öldürür.

Koronavirüsten korunmak için maske takmalı mıyım ?

Ancak hastaysanız maske takmalısınız. Onun dışında maske takmak önerilmiyor. Maskelerin doğru şekilde kullanılmaması daha büyük risk oluşturuyor.

Koronavirüsün rapor edildiği herhangi bir alandan paket almak güvenli midir ?

Evet. Enfekte bir kişinin ticari malları kirletme olasılığı düşüktür ve COVID-19'a neden olan virüse, taşınmış, seyahat edilmiş ve farklı koşullara ve sıcaklığa maruz bırakılmış bir paketten yakalanma riski de düşüktür.

Evcil hayvanımdan bana virüs bulaşır mı ?

Hong Kong'da enfekte olmuş bir köpeğin bir örneği olmasına rağmen, bugüne kadar bir köpeğin, kedinin veya herhangi bir evcil hayvanın COVID-19'u iletebileceğine dair bir kanıt yoktur.

Koronavirüs ne zaman bitecek?

Zor bir soru ve şu anda kimse bilmiyor. Virüsün, grip veya soğuk algınlığı gibi insanlarda kalıcı olarak dolaşmaya başlaması mümkündür. Bu noktada virüsün grip gibi mevsimsel hale gelip gelmeyeceği bilinmemektedir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)' ne göre şimdilik durum iyileşmeden önce daha da kötüleşecek. Yani salgının zirve dönemini henüz yaşamadık.

COVID-19 hakkındaki son gelişmelerden haberdar olun. Ulusal ve yerel yetkililer, COVID-19'un bölgenize yayılıp yayılmadığına dair en güncel bilgilere sahip olacaklardır.

Herhangi bir ülkenin Çin restoranlarında yemek yenirse koronavirüs bulaşır mı ?

Hayır. Bu mantıkla, bu ülkelerin bir salgına maruz kaldığı göz önüne alındığında, İtalyan, Kore, Japon ve İran restoranlarından da kaçınmalısınız. Yeni koronavirüs sadece Çin kökenli insanları etkilemez.

Grip Koronavirüsten Daha mı ölümcül ?

Şimdiye kadar, koronavirüs gripten daha ölümcül görünüyor. Bununla birlikte, virüsün ölüm oranı konusunda hala çok fazla belirsizlik var. CDC'ye göre, yıllık grip tipik olarak ABD'de yaklaşık % 0.1'lik bir ölüm oranına sahiptir. COVID-19'un ölüm oranının ise gripten 20 kattan fazla, yaklaşık % 2.3 olduğunu gösteriyor. Ülkelerdeki enfekte kişilerin doğru olarak belgelenip belgelenmediği ise açık olmadığından bu sayılar sürekli olarak gelişmektedir ve gerçek ölüm oranını temsil etmeyebilir.

C vitamini takviyeleri COVID-19'a yakalanmamızı engelleyebilir mi ?

Araştırmacılar henüz C vitamini takviyelerinin insanları COVID-19 enfeksiyonuna karşı bağışık hale getirebileceğine dair herhangi bir kanıt bulamadılar . Aslında, çoğu insan için ekstra C vitamini almak soğuk algınlığını bile ortadan kaldırmaz, ancak soğuk algınlığı süresini kısaltabilir.

Bununla birlikte, C vitamini insan vücudunda önemli rollere sahiptir ve bağışıklık fonksiyonunu destekler. Bir antioksidan olarak vitamin, vücuttaki dokulara zarar verebilecek serbest radikaller adı verilen yüklü parçacıkları nötralize eder. Ayrıca vücudun hormonları sentezlemesine, kolajen oluşturmasına ve patojenlere karşı savunmasız bağ dokusunu kapatmasına yardımcı olur.

Çocuklar koronavirüse yakalanmıyor mu ?

Çocuklar kesinlikle COVID-19'a yakalanabilir, ancak ilk raporlar çocuklarda yetişkinlere kıyasla daha az vaka tespit etti. Örneğin, şubat ayında Hubei eyaletinde yapılan bir Çin araştırması, 44.000'den fazla COVID-19 vakasının yaklaşık % 2.2'sinin 19 yaşın altındaki çocukları kapsadığını buldu.

Bununla birlikte, daha yeni yapılmış çalışmalar çocukların enfekte olma olasılığının yüksek olduğunu göstermektedir. 5 Mart'ta bildirilen bir çalışmada, araştırmacılar Shenzhen'deki 1.500'den fazla kişiden gelen verileri analiz etti ve virüse potansiyel olarak maruz kalan çocukların yetişkinler kadar enfekte olma olasılığının yüksek olduğunu buldular.

Yine de, çocuklar enfekte olduklarında, daha önce belirtildiği gibi, şiddetli hastalık geliştirme olasılıkları daha az görünüyor .

Virüs bir laboratuvarda mı üretildi ?

Virüsün insan yapımı olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. SARS-CoV-2 son yıllarda salgınları tetikleyen diğer iki koronavirüse benzemektedir, SARS-CoV ve MERS-CoV ve her üç virüs de yarasa kaynaklıdır. Kısacası, SARS-CoV-2'nin özellikleri, hayvanlardan insanlara atlamayı yapan doğal olarak meydana gelen diğer koronavirüsler hakkında bildiklerimizle örtüşmektedir.

Yeni koronavirüse karşı temel koruyucu önlemler Nelerdir ?

Enfekte olan çoğu insan hafif bir hastalık süreci yaşar ve iyileşir, ancak bu virüsle başa çıkmak bazıları için daha zor olabilir. Kendi sağlığınıza dikkat etmek ve başkalarını da korumak için hayatınıza dahil etmeniz gereken kuralları lütfen uygulayın.

Ellerinizi sık sık yıkayın

Ellerinizi düzenli olarak sabun ve su ile yıkamak veya alkol bazlı dezenfektan ile ovmak ellerinizde olabilecek virüsleri öldürür.

Sosyal mesafeyi koruyun

Birisi öksürdüğünde veya hapşırdığında, burun veya ağzından virüs içerebilecek küçük sıvı damlacıkları püskürtür. Çok yakınsanız ve öksüren kişinin hastalığı varsa, COVID-19 virüsü de dahil olmak üzere damlacıkları soluyabilirsiniz. Herkesin başkalarıyla arasında en az 1 metre mesafe bırakma gerekliliği bundandır.

Göz, burun ve ağza dokunmaktan kaçının

Eller birçok yüzeye dokunur ve virüsleri alabilir. Eller kirlendiğinde virüsü gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza aktarabilir. Oradan, virüs vücudunuza girebilir ve sizi hasta edebilir.

Solunum hijyenini uygulayın

Sizin ve çevrenizdeki insanların iyi bir solunum hijyeni uyguladığından emin olun. Bu, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı ve burnunuzu bükülmüş dirsek veya doku ile kaplamak anlamına gelir. Ardından kullanılmış dokuyu hemen atın. Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk çekiyorsanız, erken tıbbi yardım alın

Sağlıkla kalın...

Kaynak:

https://www.livescience.com/coronavirus-myths-html
https://www.who.int/news-room/g-a-detail/g-a-coronaviruses